الگويي که «لاوري» براي مدرسه استاندارد ارائه داده، داراي يازده عنصر است
و براي هر يک از عناصر، شاخصهايي هم در نظر گرفته است.
مدير و ديگر کارکنان ميتوانند براساس عناصر و شاخصهاي ارائه شده، مدرسه را از نظر استانداردبودن ارزشيابي کنند.
ارزشيابان برون مدرسهاي هم ميتوانند از الگوي معرفي شده، به منظور داوري درباره مدرسه استفاده کنند.
دريک نگاه کلي، الگوي پيشنهاد لاوري براي مدرسه استاندارد، يازده بخش دارد:
1- اطلاعات:
منظور از اطلاعات، اطلاعاتي است که مدرسه و نوع خدماتي را که ارائه ميدهد، معرفي ميکند.
* دانشآموزان و والدين با تاريخچه، ساختار و اهداف کلي مدرسه آشنا هستند.
* اطلاعات بنا به درخواست و نياز اشخاص ارائه ميشود.
* ارتباط و تماس منظمي با دانشآموزان و والدين، خواه کلامي، خواه نوشتاري، وجود دارد.
* سازوکاري براي معرفي نماکار مدرسه وجود دارد.
* همه کارکنان از روشها و ساختارهاي مناسب و شيوه رفتار و طرحهاي عملي بهبود مدرسه آگاهاند.
* اطلاعات، به زبان روشن و مناسب عرضه ميشود.
* اطلاعات به شيوههاي گوناگون عرضه ميشود.
* اطلاعات براي اثربخشي بيشتر مورد سنجش قرار ميگيرد.
2- اعتبار:
دراين جا، منظور از اعتبار، عرضه خدمات مورد توافق در زمان مقرر است.
* يک مجموعه روش منظم براي تضمين ثبات در ارائه خدمات وجود دارد. مانند سنجش و گزارشدهي، بهداشت و ايمني، شيوه رفتار و...
* توافق صريح و مکتوب بين والدين، دانشآموزان و مدرسه وجود دارد.
* پايش يا بازبيني دروني و بيروني و ارزشيابي از خدمات وجود دارد.
* اولياي مدرسه ميکوشند از طريق برقراري رابطه با ساير مدارس يا موسسات آموزشي، بر کيفيت خدمات بيفزايند.
* روش خاصي براي ارائه شکايات در نظر گرفته شده است.
* ميزان رضايت دانشآموزان و والدين و ديگران به طور منظم مورد توجه قرار ميگيرد.
* رهنمودهايي براي پاسخدهي به سئوالات و بررسي پيشنهادها وجود دارد.
3- قابليت و صحت:
منظور از قابليت و صحت، دانش و توانايي و مهارت کارکنان مدرسه براي ارائه خدمات مناسب است.
* کارکنان به طور منظم براي تعيين نيازهاي آموزش و پرورش ارزشيابي ميشوند.
* مدير، عملکرد کارکنان را با استفاده از نمونههايي معرف از عملکردهاي آنان، مورد پايش قرار ميدهد.
* والدين، دانشآموزان و سايرين، کارکنان را به منظور عرضه خدمات مناسب ارزشيابي ميکنند.
* اهداف کلي و روشهاي عملکرد مدرسه به کارکنان معرفي ميگردد.
* کارکنان نسخههايي از اسناد مربوط به شيوه عمل مناسب را دريافت ميدارند.
* همه کارکنان فرصت يادگيري به دست ميآورند.
* يک ناظر متخصص (معلم راهنما، راهنماي تعليماتي، متخصص موضوع و روش و...) کارکنان را هدايت ميکند.
4- دستيابي اثربخش: منظور از دستيابي اثربخش، دستيابي کاربران (يادگيرندگان) يا والدين و دانشآموزان به اطلاعات يا پاسخسئوالها يا درخواستهاي مورد نياز است.
* مدرسه نظام دريافت پيشنهاد و انتقاد دارد.
* مدرسه داراي «راهنمايي» است که نوع خدمات، نحوه پايش و ارزشيابي آن را توصيف ميکند.
* همه کارکنان مدرسه، بهمنظور استقبال از پيشنهادها و انتقادهاي کاربران، داراي نگاه مثبت و رفتار ترغيبياند.
* بهطور مؤکد، از دادن صفات خاص به کاربران مشکلدار جلوگيري ميشود.
* در مدرسه حتي با يک يادداشت کوتاه کاربران، امکان برگزاري يک نشست حضوري وجود دارد.
* در مدرسه مکان خاصي براي مصاحبه محرمانه وجود دارد.
* متناسب با عملکرد مدرسه، نشانيها و شمارههاي تلفن، در دفتر موجود است.
* از ارتباط تلفني والدين، دانشآموزان و ديگران استقبال ميشود.
5- جبران اثربخش:
جبران اثربخش بر اين نکته تأکيد دارد که اگر خطايي رخ دهد يا اولياي مدرسه خدمات ناقصي از کاربر دريافت دارند، امکان جبران خطا و کاستي وجود دارد.
* مدرسه داراي نظام دريافت شکايات است.
* مدرسه راهنماي خاص ارائه خدمات، پايش و بازبيني نحوه ارائه خدمات و شيوه ارزشيابي آن را دارد.
* کاربران به بيان مسائل يا دشواريهاي خاصي که با کارکنان دارند، تشويق ميشوند.
* بين مدرسه و والدين درباره نوع خدمات و کيفيت آنها توافق وجود دارد.
6- مسائل ملموس:
منظور از مسائل يا امور ملموس، نمود عيني يا فيزيکي خدمات است.
* تعريف فضاي مورد استفاده براي ارائه آموزش و انجام دادن فعاليتهاي تکميلي يادگيري، با مقاصد متناسب است.
* منابع و تجهيزات با مقاصد تعريف شده متناسب است.
* همه کارکنان در مورد اهميت مسائل ارائه خدمات، توجيه شدهاند.
* ارزشيابان خارج از مدرسه بهطور منظم، فضاي آموزشي و تجهيزات را ارزشيابي ميکنند.
* طرحي براي تأمين و تجهيزات مدرسه تدارک ديده شده است.
7- پاسخگويي:
عنصر پاسخگويي، ناظر بر علاقه و توانايي کارکنان براي تدارک خدمات بهصورت معقول و خلاقانه است.
* بين کارکنان مدرسه، بهمنظور برقراري ارتباط با کاربران، يک شيوه رفتاري معمول و مورد توافق وجود دارد.
* هر کاربر، از ميان کارکنان مدرسه، راهنماي خاصي دارد و فرد موردنظر در بيشتر اوقات براي کاربر قابل دسترسي است.
* در مدرسه، براي کاربران زمان پاسخگويي و برقراري ارتباط موجود است.
* کارکنان، براي درميان گذاشتن مسائل با کاربران، فرصت منظمي در اختيار دارند.
8بيمه و ايمني:
مراد از بيمه و ايمني، برحذر بودن از خطر و آسيبها و داشتن بيمه است. افزون بر اين، «حق محفوظ ماندن رازها» هم يکي از نکات مهم در بخش بيمه و ايمني است.
* در مدرسه، روش ويژهاي براي حفظ بهداشت، سلامت و ايمني وجود دارد.
* فضاها و تجهيزات با مقاصد متناسباند.
* کاربر اطمينان دارد که کارکنان ايمني و سلامتاش را در اولويت قرار ميدهند.
* کاربران در برابر سطحي معقول از خطرپذيري در فعاليتها قرار دارند.
* سطوح خاصي از «حق محفوظ ماندن رازها» بين کاربران و کارکنان مدرسه مورد توافق قرار گرفته است.
* اسناد و مواد رايانهاي براي کارکنان خاصي در مدرسه قابل دستيابي است.
* کاربران مجاز به ديدن و بررسي اطلاعاتي هستند که درباره آنها تدارک و ضبط شده است.
9- همدلي:
منظور از همدلي، سطح خاصي از اقدامات مربوط به گوش دادن و شرح مسائل يکايک کاربران است.
* کارکنان براي انجام دادن اقدامات خاص جهت کاربري که راهنمايي او را بهعهده گرفتهاند، ترغيب ميشوند.
* در آموزش کارکنان مدرسه، بر دانش و مهارتهاي درک نياز و موقعيت کاربران تأکيد ميشود.
* کاربران احساس ميکنند که در مدرسه، پشتيبان خاصي دارند.
* کاربران در ارزشيابي کيفيت ارائه خدمات، برداشتها يا نظريات دخالت داده ميشوند.
10- انتخاب و فعاليت:
منظور از اين بند، توانايي کاربران در اثرگذاري بر نوع و سطح خدمات تدارک ديده شده است.
* کاربران در فعاليتهاي تصميمگيري مدرسه دخالت ميکنند و در شکلدهي تصميمات نقش دارند.
* براي کاربران، امکان انتخاب نوع خاصي از خدمات وجود دارد.
* به کاربران زمينههايي ارائه ميشود که در آنها، براي انتخاب آزادي عمل دارند.
11- موقعيت کاربر:
در اين شاخص، ميزان توجه و احترام به مراجعهکننده يا کاربر مورد تأکيد قرار ميگيرد.
* ماهيت ارتباط دوسويه بين کاربر و ارائه خدمات از سوي کارکنان و کاربران مورد توجه است.
* به کاربران فرصت اولويتبندي براي دسترسي به کارکنان داده ميشود.
* قرارداد مکتوبي بين مدرسه و کاربران وجود دارد و در آن، علايق کاربران و شرايط مدرسه درج شده است.
* در آموزش کارکنان مدرسه، به شيوه برآورد نيازهاي کاربران و تحقق حقوق آنان تأکيد ميشود.1
مديران مدارس ميتوانند با درنظر گرفتن مواردي از عناصر يازدهگانه، به تدارک سياهه برگه وارسي (چکليست) اقدام کنند
و براساس آن، نحوه عملکرد مدرسه را مورد ارزشيابي قرار دهند.
در صورتي که 70 تا 80 درصد از شاخصهاي ارائهشده پوشش داده شود، ميتوان مدرسه را يک مدرسه استاندارد دانست.
گروه هاي آموزشي كاشان